Kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên nông sản

Theo thống kê của Chi cục Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh), toàn tỉnh có 357 cơ sở buôn bán thuốc BVTV và phân bón được chứng nhận đủ điều kiện buôn bán. Trong năm 2021, riêng lượng thuốc BVTV được cung ứng, sử dụng trên cây lúa, cao su, mắc ca khoảng gần 104 tấn và hơn 33 nghìn tấn phân bón. Thực tế thời gian qua, vì lợi ích kinh tế, nhiều hộ dân đã lạm dụng việc sử dụng thuốc BVTV, dẫn đến nguy cơ tiềm ẩn vấn đề dư lượng thuốc BVTV trên các mặt hàng nông sản.

Song để phát hiện được tồn dư thuốc BVTV trên nông sản là điều không dễ dàng, đặc biệt với người dân càng khó. Chị Nguyễn Thị Oanh, phường Nam Thanh, TP. Điện Biên Phủ chia sẻ: “Gia đình tôi bữa ăn không thể nào thiếu rau, quả. Tuy nhiên, việc phân biệt đâu là rau sạch và đâu là rau có dư lượng thuốc BVTV vượt quá ngưỡng quy định thì không thể. Vì vậy mỗi lần đi chợ chỉ dựa vào kinh nghiệm của bản thân, hoặc mua của những người quen biết”.

Từ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 đến nay, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản đã tổ chức 2 đợt kiểm tra về an toàn thực phẩm các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nông, lâm, thủy sản đối với 69 cơ sở trên địa bàn TP. Điện Biên Phủ và huyện Điện Biên (bao gồm các cơ sở kinh doanh bán lẻ rau, củ; cơ sở chế biến, kinh doanh các sản phẩm từ thịt lợn; cơ sở kinh doanh quả tươi). Kết quả 100% cơ sở đã đáp ứng các điều kiện đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm theo quy định. Đồng thời, tiến hành lấy 95 mẫu sản phẩm nông, lâm, thủy sản (rau, củ quả tươi; giò, chả, mọc) với 119 lượt test nhanh cho kết quả đều âm tính và nằm trong ngưỡng an toàn với các chỉ tiêu test, không phát hiện mối nguy gây mất an toàn thực phẩm.

Mặc dù những năm gần đây, 100% mẫu kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm sản phẩm không phát hiện dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật. Tuy nhiên số lượng mẫu và các chỉ tiêu giám sát có tỷ lệ khá khiêm tốn, vì vậy có thể chưa hoàn toàn phản ánh được thực trạng tồn dư thuốc BVTV trên nông sản. Bên cạnh đó, hiện nay tỉnh ta cũng tiêu thụ một lượng nông sản tương đối lớn nhập từ ngoại tỉnh. Trong khi nhóm đối tượng này hiện vẫn chưa được kiểm soát chặt chẽ trong quá trình sản xuất, vận chuyển, bảo quản và lưu thông trên thị trường.

Theo báo cáo từ Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh về kết quả kiểm tra tình hình sử dụng thuốc BVTV của người dân trong năm 2021 cho thấy: Qua thanh tra, kiểm tra 46 tổ chức, cá nhân về việc chấp hành các quy định của pháp luật trong buôn bán thuốc BVTV, phân bón trên địa bàn huyện Điện Biên và TP. Điện Biên Phủ, thì có 9 tổ chức, cá nhân vi phạm (2 tổ chức và 7 cá nhân). Trong đó, chủ yếu là các hộ sử dụng không đúng thuốc, không đúng thời điểm, không đúng liều lượng và không đúng thời gian cách ly.

Theo ông Nguyễn Trọng Kính, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật, để quản lý chặt việc sử dụng thuốc BVTV, tránh dư lượng trên nông sản, năm 2021 Chi cục đã kiểm tra, đánh giá lại 100% hồ sơ xin cấp, cấp lại giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc BVTV, phân bón. Chi cục đã cấp lại 91 giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán; đồng thời kiên quyết gia hạn khắc phục đối 4 hồ sơ, không cấp chứng nhận đối 4 hồ sơ và chưa cấp 1 hồ sơ do cơ sở kinh doanh chưa khắc phục nội dung chưa đạt. Bên cạnh đó, Chi cục đã phối hợp với phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn, trung tâm dịch vụ nông nghiệp một số huyện triển khai thực hiện mô hình “Hỗ trợ chính quyền cấp xã về quản lý, kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong buôn bán, sử dụng thuốc BVTV, phân bón trên địa bàn cấp xã năm 2021 - 2022”.

Về lâu dài cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng và người dân nhằm kiểm soát chặt chẽ dư lượng thuốc BVTV trong nông sản, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Trong đó, người sản xuất cần thực hiện các quy trình sản xuất an toàn từ khâu gieo trồng, chăm sóc đến chế biến. Đặc biệt khi sử dụng thuốc BVTV cần tuân thủ theo nguyên tắc “4 đúng”, đảm bảo thời gian cách ly khi thu hoạch sản phẩm và thu gom, xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng theo đúng quy định. Cơ quan chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra, lấy mẫu phân tích, nhằm kịp thời phát hiện và có biện pháp xử lý đối với các cơ sở sản xuất không đảm bảo.